people
Zdjęcie: photostock/FreeDigitalPhotos.net
COHOUSING to rodzaj wspólnoty mieszkaniowej, która ma na celu:
  • Wspieranie więzi sąsiedzkich. Grupa zamieszkująca cohousing stanowi społeczność, która wzajemnie się wspiera i wspólnie zarządza domem/mieszkaniem/osiedlem/siedliskiem itd. Często miejscem integrującym sąsiadów jest kuchnia, w której przygotowywane są wspólne posiłki, salon, pokój dla dzieci lub pracownia. Niejednokrotnie mieszkańcy mają podobny profil zainteresowań. Mogą także wspólnie wychowywać dzieci lub zajmować się osobami starszymi. Ideą przyświecającą takim grupom jest stworzenie spójnej, dobrze zorganizowanej społeczności, w której każdy jest ważny i potrzebny.
  • Dbałość o środowisko naturalne. Cohousing powinien być zorientowany na zrównoważony rozwój i ekologię. Niektóre takie miejsca dążą do samowystarczalności energetycznej i ekonomicznej (np. ekoosady, osiedla domów pasywnych). Inne wspierają środowisko naturalne na tyle na ile potrafią (np. segregują śmieci, ograniczają zużycie energii, paliwa).
  • Oszczędność i wygoda. Dzieląc się opieką nad najmłodszymi, wielu rodziców zaoszczędza czas, a nawet wydatki związane z opłatą za przedszkola, szkoły i nianie. Często mieszkańcy cohousingów decydują się również na edukację domową dla swoich najmłodszych. Grupa rodziców chętnych do współpracy wyłania się w naturalny sposób i rozporządza między sobą obowiązkami.
    Dzięki wspólnym obiadom i zakupom, społeczność zyskuje dodatkowy czas i pieniądze. Może kupować większe ilości produktów po korzystniejszej cenie i rozdzielać je na pojedynczych mieszkańców (w rozliczeniach pomaga program COHOTO). Wygodne i ekonomiczne jest również codzienne korzystanie z wyżywienia. W zamian, każdy z mieszkańców przygotowuje obiad dla grupy tylko kilka razy w miesiącu (częstotliwość zależy od tego jak liczna jest dana społeczność).
    W duchu "sharing economy" można dzielić się również transportem, sprzętami elektronicznymi i innymi dobrami. Przykładem są cohousingi tematyczne, w których ludzie o wspólnych zainteresowaniach mogą nabywać urządzenia, przedmioty i usługi dla grupy. Dzięki temu sprawniej i taniej rozwijają się w danej dziedzinie. Mogą także oferować wspólnie usługi bądź wytwarzać produkty razem.
home
Zdjęcie: ddpavumba/FreeDigitalPhotos.net
ZABUDOWA COHOUSINGOWA:
  • Cohousing może przybierać formę wynajętego mieszkania lub domu, w którym grupa pragnie większej integracji niż w standardowych warunkach wynajmu. Spoiwem dla takiej społeczności mogą stać się podobne zainteresowania (np. tworzenie muzyki, IT), działalność wytwórcza albo sprawy codzienne takie jak: gotowanie, robienie zakupów i inne. Częstym elementem – choć niekoniecznym – jest pozostawienie miejsca do stałej integracji (np. jadalnia, salon) oraz zapewnienie każdemu z mieszkańców prywatności (w tym cohousing różni się od komuny).
  • Cohousingiem jest także ekoosada budowana na wsi. Poczucie wspólnoty z sąsiadami oraz dbałość o ekologię to jedne z kluczowych idei, które przyświecają takim miejscom. Niejednokrotnie integrują się oni w działaniu (np. hodowla roślin, działalność wytwórcza) oraz wychowują razem dzieci. Takie miejsca bardzo często dążą do samowystarczalności ekonomicznej i energetycznej. Można ją uzyskać jedynie przy dobrej współpracy wszystkich członków społeczności i poczucia współodpowiedzialności.
  • Osiedla typu Cohousing to zabudowania, które swoją kolebkę mają w Danii. Są one projektowane i zarządzane przez samych mieszkańców, a tytuł do własności jest we wspólnym posiadaniu. Tworzy je zazwyczaj od 10 do 30 domostw, z samochodami na zewnątrz. Układ zabudowy to połączenie samodzielnych lokali mieszkalnych z przestrzeniami wspólnymi. Każdy prywatny lokal składa się z części mieszkalnej, sypialni, kuchni i łazienki. Poza tym – w dogodnym punkcie – umieszcza się dom otwarty dla wszystkich mieszkańców. Zazwyczaj znajduje się w nim duży pokój, kuchnia, jadalnia, a także pokoje gościnne, świetlica dla dzieci, warsztat i pralnia.
Coliving to wspólnoty, których mieszkańców łączy o wiele więcej niż mieszkańców sąsiedzkich wspólnot mieszkaniowych. Przede wszystkim inaczej wygląda kwestia przestrzeni. Coliving polega na wspólnym mieszkaniu w jednym domu/mieszkaniu. Przestrzeń prywatna jest więc tu o wiele bardziej ograniczona niż w przypadku cohousingu: to już nie odrębne mieszkanie czy dom, ale zwykle jeden pokój. Zdarzają się takie wspólnoty typu coliving, w których mieszkańcy nie mają nawet oddzielnych pokojów, ponieważ te są kilkuosobowe.

Oprócz przestrzeni inaczej wygląda kwestia działań podejmowanych razem przez mieszkańców. Działania te obejmują zwykle innowacyjne projekty biznesowe i społeczne, które mają szeroki zakres i nie oddziałują wyłącznie na lokalną społeczność. Dlatego nie wystarcza, by mieszkańcy wspólnot zgadzali się co do sposobu organizacji najbliższego otoczenia. Ma ich łączyć także wspólna wizja sposobu, w jaki chcą zmienić świat. Więcej tutaj.

Źródło: Krystyna Szurmańska, blog Mieszkać Inaczej
team work
David Castillo Dominici/FreeDigitalPhotos.net
COWORKING jest to praca w społeczeństwie sieciowym, ruch społeczny w stronę organizacji niehierarchicznej jak również określenie dla miejsca wynajętego przez freelancerów, niekoniecznie związanych ze sobą profesją. Swobodna atmosfera między wynajmującymi "biurco" niekiedy prowadzi do zawiązania wspólnoty. Wówczas to mamy do czynienia z coworkingiem pracującym nad tym samym projektem. Trzeba pamiętać, że członkowie grupy bardzo często różną się od siebie, dlatego efekty ich działań mogą być niezwykle cenne i przede wszystkim nowatorskie. Pomieszczenie do coworkingu powinno być zaaranżowane w taki sposób, aby rozbudzało kreatywność użytkowników oraz umożliwiało im dostęp do nowych mediów. Prowadzi to do większej efektywności niż w standardowych, biurowych warunkach oraz umożliwia współpracę niemal z całym światem.
Fab-Laby, warsztaty i pracownie to świetne przykłady współpracy. Często użytkownicy, którzy dzielą taką przestrzeń korzystają z dobrodziejstw "sharing economy". Wzbogacają to miejsce o dodatkowe sprzęty i wspólnie z nich korzystają, jednocześnie ponosząc tylko część kosztów.
global network
sheelamohan/FreeDigitalPhotos.net
CROWDFUNDING – forma finansowania społecznościowego, na rzecz rozwoju określonego przedsięwzięcia. Projekt wspierany jest przez osoby sympatyzujące z przedsięwzięciem dzięki wykorzystaniu przeznaczonych do tego platform internetowych (np. PolakPotrafi.pl, wspieram.to), blogów, serwisów społecznościowych.
Crowdfunding w odróżnieniu od zbiórek publicznych, zakłada wynagrodzenie od projektodawcy dla wpłacających. Forma wynagrodzenia ustalona jest wcześniej i realizuje się ją po pomyślnym zakończeniu przedsięwzięcia. Cel zbieranych funduszy zawsze jest jasno określony i mają do niego wgląd wszyscy użytkownicy internetu.
hands
Zdjęcie: adamr/FreeDigitalPhotos.net
*COFUNDING – finansowanie działalności członka wspólnoty przez pozostałych członków tejże grupy, w celu osiągnięcia korzyści dla wszystkich. Jako że jest to nowy termin (stworzony przez pomysłodawców COHOTO) warto poświęcić mu nieco więcej uwagi i wyjaśnić podstawowe założenia.
Wyobraźmy sobie, że ktoś w grupie pragnie zostać fryzjerem, ale nie ma dostatecznych środków finansowych. Grupa doskonale wie, że jest to człowiek obdarzony talentem, który tylko poprzez realizację swojego marzenia, stanie się szczęśliwy. Po wspólnej naradzie, każdy decyduje się zainwestować w niego kapitał. Kupują odpowiednie sprzęty, robią reklamę w internecie, zdobywają pierwszych klientów. Okazuje się, że biznes idzie dobrze. Pojawiają się pierwsze zarobione pieniądze, które według wcześniej ustalonego planu, zostają w jakiejś części przeznaczone na wspólnotę (np. remont łazienki, kupienie nowego sprzętu, wspólna wycieczka). Dodatkowo - każdy ze społeczności może za darmo korzystać z usług fryzjerskich. Wszyscy odnoszą korzyści dzięki temu, że ktoś zrealizował swoją pasję.
food
Zdjęcie: Paul/FreeDigitalPhotos.net
KOOPERATYWA SPOŻYWCÓW to grupa ludzi, którzy regularnie robią wspólne zakupy bezpośrednio od hodowcy żywności. Dzięki temu omijają długi łańcuch pośredników, oszczędzają czas i pieniądze oraz wspierają lokalne gospodarstwa. Dużym atutem jest również możliwość kupowania ekologicznych towarów z zaufanego źródła.
Lista kooperatyw spożywców w Polsce:
connecting
Zdjęcie: renjith krishnan/FreeDigitalPhotos.net
EKONOMIA WSPÓŁDZIELONA – ekonomia współdzielonych zasobów lub ekonomia współdzielona. Polega na tym, że użytkownicy – po wcześniejszym ustaleniu zasad – wspólnie korzystają z jakiegoś dobra, wymieniają się, świadczą sobie usługi. Robią to bez pośredników, na zasadzie relacji "człowiek-człowiek". Mogą używać banków czasu, barteru, pieniędzy i innych form umowy społecznej. Przykładem dla "sharing economy" jest: cohousing, co-working, couchsurfing, a także dzielenie się w innych sferach życia, np. wspólne przejazdy samochodem (blablacar.pl, carpooling.pl), pomoc w ekoosadzie, gospodarstwie lub domu (helpX.net, wwoof.net, workaway.info). Do "sharing economy" trzeba zaliczyć również ruch open source, a także wspólne finansowanie projektów, tzw. crowdfunding (PolakPotrafi.pl, wspieram.to). "Sharing economy" niejednokrotnie pozwala zaoszczędzić czas, pieniądze, a także otwiera nowe możliwości, dzięki czemu nazywana jest również "nową ekonomią".
Więcej w języku angielskim: