Aktywność
procesów we współczesnym społeczeństwie osiągnęła wyjątkową
intensywność jeśli chodzi o natężenie zmian charakteryzujących
się niespotykanym, jak dotychczas, zakresem i powszechnością
występowania. Ostatnie lata w naszym kraju charakteryzują się
jedną szczególną cechą, która w takim nasileniu nie występowała
chyba nigdy. Zrzeszanie i organizowanie się pod różnymi
postaciami, o różnym zasięgu, celach i wokół przeróżnych idei
stało się widoczne na każdym poziomie i w każdym wymiarze naszego
życia społecznego.
Socjokreacja
wyraża się w coraz bardziej nasilającej się obecności takich
zjawisk jak dialog społeczny, partnerstwa sektorowe i
międzysektorowe, decentracja władzy, inicjatywy społeczne,
społeczeństwo obywatelskie, ekonomia społeczna, dialog
międzykulturowy, przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu
społecznemu, powstawanie stowarzyszeń i fundacji umożliwiających
realizację różnych potrzeb osób, środowisk i społeczności,
aktywizacja i wzrost znaczenia samorządów, weryfikacja i próby
pogłębiania rozumienia i znaczenia demokracji, poszukiwanie
wzorców, rozwiązań i inspiracji w innych systemach kulturowych,
zjawiska kontrkulturowe, subkulturowe czy niszowe itp. Wymieniamy
tutaj tylko część zjawisk charakterystycznych dla procesu zmian
społecznych tak wyraźnie zauważalnych w dzisiejszym
społeczeństwie.
Bardzo
ważkim problemem staje się dzisiaj przezwyciężenie panującego
stereotypu myślenia i działania ludzi, sprawiającego, że łatwiej
jest im formułować już istniejące tendencje zmian, niż
przewidywać ich radykalną transformację lub całkowity zwrot i
dopuszczenie do pojawienia się nowych zjawisk (tendencja do
utrzymania status quo a potrzeba zmian). Dlatego już na etapie
projektowania zmian niezbędna jest obecność ich odbiorców
ponieważ większość innowacyjnych rozwiązań projektowanych przez
teoretyków zmierza do wpływania na ludzi z myślą o nich, jednak
rzadko wespół z nimi. Celem nie może być samozadowolenie
projektantów i pomysłodawców jak to często bywa przy braku
konsultacji i debat społecznych. Monopol na jedynie słuszne prawdy
i rozwiązania nie przynosił jak dotąd zadowalających rezultatów.
Głównym zadaniem jakichkolwiek zmian społecznych staje się
kształtowanie i rozwój świadomości oraz postaw innowacyjnych jak
największej liczby podmiotów ze szczególnym naciskiem położonym
na naturalne prawa rozwoju człowieka i jego środowiska
(autokreacja, socjokreacja, ekokreacja).
Zbiorowości
ludzkie są w posiadaniu potężnych sił, które mogą zostać użyte
przeciwko zmianom, których nie pragną bądź też nie widzą ich
rzeczywistej wartości, za to są mocno związane ze swoim sposobem
życia. W związku z powyższym bardzo istotne jest aby każdą
zmianę społeczną rozpoczynać od przygotowania jednostek i
społeczności do posługiwania się postawami innowacyjnymi oraz
przygotować je (się) do trafnego i adekwatnego odczytywania logiki
ich rozwoju. Autentyczne przemiany nie polegają na zmianie szyldu
(etykiety) i dobrym samopoczuciu ekip zarządzających, lecz na
gotowości do rezygnacji ze stereotypowego myślenia i działania.
Niezbędne
jest uspołecznione uprzedmiotowienie decyzji co do wartości, celów,
i strategii zmian, społeczne negocjowanie interesów i pilnowanie
(się) ekspertów, aby byli reprezentantami i strażnikami tych co na
dole i wartości kultury.
*Z.
Kwieciński Mity i interesy. U korzeni dominującego paradygmatu
edukacyjnego.
Ruch
i zmiana są nieodzowne lecz nie mogą opierać się już dziś na
przypadkowości i nieświadomości. Muszą rozwijać się w oparciu o
dogłębne wglądy i zrozumienie podstawowych, fundamentalnych faktów
psychicznych i społecznych z uwzględnieniem uczuć, emocji oraz
intuicji i prowadzić do jak najpełniejszego, świadomego i
kreatywnego uczestnictwa w kształtowaniu społeczności
(socjokreacja). Każdy człowiek i każda społeczność ponosi
odpowiedzialność za całość i jest całością. Czasy dzisiejsze,
jak nigdy wcześniej, wymagają otwartości i wsparcia dla Świata
jako całości. Stanie się to możliwe, gdy będziemy wspierali i
wysłuchiwali każdą z jego części (policentryczność).
Bogdan
Oś
Akademia
Wspierania Rozwoju Człowieka
http://socjokreacja.org